Relics of the Mac

Thành nhà Mạc được xây dựng ở vị trí án ngữ giao thông đường thủy và đường bộ bên bờ sông Lô - Khu vực phát triển về thương nghiệp và các triều đại phong kiến. Từ thời nhà Lý đã đóng quân tại đây với tên gọi đồn Tam Kỳ (hay Tam Cờ).

Tương truyền, năm 1592, thời chiến tranh Lê-Mạc, quân Nam triều (nhà Lê trung hưng) do Trịnh Tùng chỉ huy tiến ra bắc đánh chiếm Thăng Long. Vua nhà Mạc là Mạc Mậu Hợp bị bắt và bị xử tử. Các quý tộc và quan lại rút về Cao Bằng. Để ngăn chặn quân nhà Lê, triều đình nhà Mạc đã cho xây dựng một tòa thành ở bên bờ sông Lô. Theo tương truyền, toàn bộ quá trình xây thành chỉ mất một đêm. Quân Mạc còn đắp trong thành một ngọn núi đất hơn 50m gọi là Thổ Sơn (núi Đất). Tòa thành còn là nơi giành giật giữa quân đội nhà Lê và nhà Mạc trong nhiều năm mỗi khi các vua Mạc mở cuộc tiến công từ Cao Bằng xuống Thăng Long. Nhà báo Phí Văn Chiến thì phủ nhận khả năng thành nhà Mạc được xây vào thời gian này.

Thành nhà Mạc là một trong những di tích được khai thác và phục vụ cho du lịch Lạng Sơn, năm 1962 ngôi thành được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia, đến năm 2010 bắt đầu được tiến hành tôn tạo và tu sửa để đón tiếp du khách tham quan. Tuy đã trải qua quá trình trùng tu, gia cố nhưng khu di tích vẫn giữ được vẻ điêu tàn, cổ kính rêu phong như thuở xưa.

Ngay giữa vòng xoay chỉ còn lại 1 chút di tích nhỏ nhoi của thành nhà Mạc, phí quá. Tuy nhiên là điểm nhấn để ghi nhớ thành pơhoos Tuyên Quang.

Di tích này chỉ còn cái cổng nằm ngay giữa ngã tư trung tâm thành phố, hình như là một cái cổng thành

Thành nhà Mạc. Tiếc là công tác bảo tồn đã không giữ được sự nguyên vẹn, và chú ý tạo dựng cảnh quan. Nên dân thành phố hay gọi dân rã là "lò gạch nhà Mạc"

Thành nhà Mạc được xây dựng ở vị trí án ngữ giao thông đường thủy và đường bộ bên bờ sông Lô - Khu vực phát triển về thương nghiệp và các triều đại phong kiến. Từ thời nhà Lý đã đóng quân tại đây với tên gọi đồn Tam Kỳ  (hay Tam Cờ).

Năm 1592, thời chiến tranh Lê-Mạc, quân Nam triều (nhà Lê trung hưng) do Trịnh Tùng chỉ huy tiến ra bắc đánh chiếm Thăng Long. Vua nhà Mạc là Mạc Mậu Hợp bị bắt và bị xử tử. Các quý tộc và quan lại rút về Cao Bằng. Để ngăn chặn quân nhà Lê, triều đình nhà Mạc đã cho xây dựng một tòa thành ở bên bờ sông Lô. Theo tương truyền, toàn bộ quá trình xây thành chỉ mất một đêm[1]. Quân Mạc còn đắp trong thành một ngọn núi đất hơn 50m gọi là Thổ Sơn (núi Đất). Tòa thành còn là nơi giành giật giữa quân đội nhà Lê và nhà Mạc trong nhiều năm mỗi khi các vua Mạc mở cuộc tiến công từ Cao Bằng xuống Thăng Long.

Thành cổ Tuyên Quang cũng chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử quan trọng: cuộc chiến đấu của các dân tộc Kinh, Tày, Dao, Cao Lan chống Pháp năm 1884. Tháng 8 năm 1945,  Giải phóng quân tiến công phát xít Nhật tại thị xã Tuyên Quang, bên cạnh thành cổ. Chỉ trong vài ngày, quân Nhật phải đầu hàng, bàn giao thị xã cho quân Giải phóng.

Ngày 20 tháng 3 năm 1961, lần đầu tiên kể từ khi Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa chuyển từ Thủ đô Kháng chiến (Tân Trào, Sơn Dương, Tuyên Quang) về Hà Nội, cán bộ, chiến sĩ, đồng bào các dân tộc tỉnh Tuyên Quang đã được đón Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm lại quê hương cách mạng Tuyên Quang. Chủ tịch nước đã có buổi nói chuyện với toàn thể nhân dân ở sân vận động phía bắc Thổ Sơn ngay trong thành cổ.

Năm 1991,  di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia thành nhà Mạc (hay còn gọi là thành Tuyên Quang) đã được Nhà nước công nhận

Theo Wikipedia

Một di tích có ý nghĩa và mang giá trị lịch sử to lớn. Dấu tích Thành nhà Mạc cũng liên quan nhiều đến giai thoại "Tuyên Qung miền gái đẹp". Nếu có dịp qua mảnh đất này nhất định bạn nên ghé thăm và tìm hiểu về những câu chuyện hấp dẫn này.

Đẹp, nhưng nằm giữa trục giao thông, xung quanh không có đường đi bộ bao quanh, nên không thể lại gần,

Một phần còn lại của lịch sử, tuy nhiên việc giữ gìn, bảo quản quá tồi, những gì còn lại chỉ còn lại là tàn tích

Nằm trên bùng binh trục đường trung tâm, đối với nhiều người thì nơi này vẫn là biểu tượng của thành phố Tuyên Quang.

Thành cấu trúc theo kiểu hình vuông, mỗi bề tường dài 275 m, cao 3,5 m, dày 0,8 m, diện tích 75.625m2. Ở giữa mỗi mặt thành có một vành bán nguyệt, giữa vành bán nguyệt đó là cửa, trên cửa xây tháp, mái ngói. Trong tường có một con đường nhỏ xung quanh dùng làm đường tiếp đạn lên thành. Bao bọc tường thành là một lớp hào sâu ngập nước.

Gạch xây thành là loại có kích thước lớn hơn nhiều so với gạch chỉ hiện nay, làm bằng thứ đất có nhiều quặng sắt rất rắn (đặc trưng của kiểu gạch thời Lê). Đến đầu đời nhà Nguyễn, thành được sửa chữa, gia cố thêm bằng loại gạch nhỏ. [1] Trong thành chếch hướng bắc là núi Thổ (Thổ Sơn - núi đất) cao 50 m, dốc đứng, phải qua 193 bậc đá mới lên tới đỉnh. Thổ Sơn cũng chỉ đắp trong một đêm, toàn bộ Thổ Sơn nằm gọn trong thành, phạm vi kiểm soát của cao điểm rất rộng. Cửa đông khống chế đường bộ duy nhất thời đó và sông Lô là tuyến đường thuỷ quan trọng khi chưa có phương tiện cơ giới trên bộ.

Trải qua nhiều biến động của lịch sử và sự phát triển của đô thị, Thành nhà Mạc đã bị xuống cấp nhiều. Do quá trình đô thị hóa, xuất hiện các tuyến đường cắt ngang khiến thành cổ bị chia cắt. Hiện nay thành chỉ còn lại một phần dấu vết khi xưa với hai cổng thành phía Tây và phía Nam đã đổ nát và một đoạn tường thành dài chưa đến 100m. Cổng Tây thành nằm trên địa phận tổ 8, phường Tân Quang, thành phố Tuyên Quang. Đoạn tường thành còn lại duy nhất nằm trên góc đường Bình Thuận và Cổng Lấp.

Di tích thành nhà Mạc đã có từ lâu đời, nhưng hình ảnh về hai cổng thành rêu phong cổ kính với một đoạn tường thành đã đi vào quá khứ của người dân thành phố Tuyên Quang, sau khi tu sửa hai cổng thành không khác gì cái lò gạch, quá thất vọng, quá xúc phạm người nhìn, nên chỉ cho một, và đây là hình ảnh trước khi tu bổ

Là một trong những mốc Lịch sử, trong kháng chiến Bác Hồ Chí Minh, đã phát biểu với Cán bộ và nhân dân các dân tộc tỉnh Tuyên Quang

Di tích đã được tu sửa những vết tích của thời gian đã bị xoá sạch chỉ còn trên giấy. Giờ là một cái vòng xuyến và vài viên gạch mới. Nếu nói là di tích thì khi bạn đến đây sẽ không còn gặp cái gì là của thời gian nữa. Có lắm thì đó là hình dáng sưa kia được dựng lại mà thôi.